Palliatieve zorg: meer aandacht voor kwaliteit van leven is noodzakelijk

Vandaag, tijdens het NKR symposium, presenteert IKNL het rapport ‘Uitgezaaide kanker in beeld’. Hieronder volgen enkele highlights.

Weinig vooruitgang bij uitgezaaide kanker

Jaarlijks krijgen 38.000 mensen in Nederland te horen dat zij uitgezaaide kanker hebben. Bij een op de vijf kankerpatiënten, 21.000 patiënten per jaar, is de kanker bij de diagnose al uitgezaaid. De helft van deze patiënten leeft zes maanden of korter na de diagnose. Dat is maar één maand langer vergeleken met 10 jaar geleden, dat blijkt uit het rapport ‘Uitgezaaide kanker in beeld’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. Vooraf is vaak niet duidelijk of een behandeling zal aanslaan. Daarom is het belangrijk om ook bij een curatieve behandeling al te spreken over wensen rondom de zorg in de laatste levensfase. Door te bespreken wat belangrijk is voor de patiënt kan de zorg en behandeling daar op aangepast worden. Ook is het belangrijk om de wensen rondom het levenseinde te bespreken, dat is in tijden van corona nog belangrijker dan anders.

Overleving amper verbeterd

De grootste groep patiënten met uitgezaaide kanker heeft longkanker en bij de overleving van deze groep is slechts weinig verbeterd. Bij uitgezaaide slokdarmkanker en blaaskanker is de overleving helemaal niet verbeterd. Het vooruitzicht is wel verbeterd voor de groep patiënten met uitgezaaide prostaatkanker, borstkanker of melanoom. De behandelmogelijkheden verschillen enorm per tumorsoort en type uitzaaiingen.

Kwaliteit van leven

Patiënten met uitgezaaide prostaatkanker of borstkanker kunnen soms nog vele jaren een goede kwaliteit van leven ervaren. Maar vooraf is niet zeker te zeggen of een behandeling aanslaat. En behandelingen hebben vaak veel bijwerkingen als vermoeidheid, benauwdheid, vergeetachtigheid en pijn. Daarom is meer aandacht nodig voor kwaliteit van leven, zowel wat betreft het lichamelijke en emotionele welzijn, als de sociale omgeving en de zingeving voor de patiënt.

In gesprek

Door te vragen wat de patiënt belangrijk vindt kan de zorgverlener samen met de patiënt bepalen hoe lang hij/zij doorbehandeld wil worden en tegen welke prijs. Voor patiënten met uitgezaaide kanker kan leven en dood dicht bij elkaar liggen. Er is soms een kans op genezing en soms een mogelijkheid om met (innovatieve) behandeling nog vele jaren te leven. Maar als een behandeling niet aanslaat kan het ook snel aflopen. Als artsen en verpleegkundigen samen met de patiënt vooruit denken, lukt het vaker om de patiënt in de laatste levensfase thuis te verzorgen en om te zorgen dat de patiënt minder klachten zoals benauwdheid en pijn ervaart.

Rapport

Het rapport ‘Uitgezaaide kanker in beeld’ kwam tot stand in samenwerking met de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties en KWF kankerbestrijding.