Arts-patiënt communicatie in de oncologie: de rol van de patiënt

<-- Home Kennishub

‘Gesprekken met artsen kunnen geruststellend en hoopgevend zijn, maar ze zijn vaak ook spannend en verwarrend.’

Introductie

De diagnose kanker betekent vaak het begin van een lange periode van behan­deling en controle in het ziekenhuis. Patiënten gaan in gesprek met diverse zorg­verleners over uiterst relevante en lastige onderwerpen. Deze gesprekken kunnen geruststellend en hoopgevend zijn, maar vaak ook zijn ze spannend, verwarrend en soms onbevredigend. Wanneer de patiënt actief deelneemt aan een consult bevordert dit de kwaliteit van de communicatie. Onderzoek laat zien dat actief deelnemende patiënten meer informatie over hun ziekte verwerven en dat het hen zowel emotioneel als fysiek beter gaat. Hoewel algemeen wordt aangenomen dat patiënten steeds actiever deelnemen aan het gesprek, blijkt dit echter niet uit onderzoek. In inter­venties gericht op het verbeteren van de communicatie tussen arts en kankerpatiënt staan meestal de vaardigheden van de arts centraal. Slechts recentelijk zijn onderzoekers zich gaan richten op het communicatiegedrag van de patiënt.

Doel studie

Het onderzoeken van de mogelijkheden en het verkrijgen van evidentie voor een patiëntgerichte communicatie­inter­ventie gericht op het bevorderen van patiëntparticipatie, dat wil zeggen de mate waarin de patiënt de inhoud en de structuur van de interactie en het gedrag en de opvattingen van de arts beïnvloedt.

Vraagstelling/ hypotheses

1. In welke mate en op welke wijze participeren patiënten in consulten waarin wordt besloten over de behande­ling? 2. Welke factoren belemmeren actieve patiëntparticipatie in een consult? 3. Welke vormen van patiëntgerich­te communicatie­interventies worden in de literatuur beschreven? 4. Wat is de evidentie voor de effectiviteit van patiëntgerichte communicatie­interventies? 5. Wat is het draagvlak voor verschillende vormen van patiëntgerichte communicatie­interventies onder patiënten?

(Klinische) relevantie

De resultaten van dit fellowship zullen richting geven aan de ontwikkeling van een interventie die kankerpatienten ondersteunt in het voeren van gesprekken met hun arts. Doel is patientparticipatie in het gesprek te vergroten om zo de kwaliteit en de effectiviteit van zowel de commmunicatie als de zorg te bevorderen.

Translatie/ implementatie

Einddoel van het fellowship is de uitwerking van een patientgerichte communicatieinterventie en een onderzoekspro­tocol om de effectiviteit van deze interventie te testen in de klinische praktijk. In 2013 is subsidie verworven voor een dergelijke interventiestudie gericht op patientparticipatie in consulten waarin wordt besloten over de behandeling van patienten met ongeneeslijke kanker.