In centra voor psychologische zorg voor mensen met kanker wordt al sinds enkele decennia haptotherapie geboden, vaak in aanvulling op gesprekstherapie. Er zijn aanwijzingen uit de praktijk dat haptotherapie bij kan dragen aan vermindering van fysieke klachten (met name vermindering van stress en pijn), aan vermindering van angst en paniek, en aan emotionele verwerking en versterking van innerlijke kracht. De reacties van patiënten zijn vrijwel unaniem positief, maar tot nu toe is er nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan op dit gebied.
Doel studie
Dit project wil door middel van wetenschappelijk onderzoek evidence vergaren voor deze therapievorm voor mensen met kanker.
Vraagstelling/ hypotheses
Hoe kan haptotherapie weerbaarheid, mentale en emotionele kracht en kwaliteit van leven vergroten bij mensen met kanker? Wat is de waarde en wat zijn de verdiensten van haptotherapie van mensen met kanker?
Subvragen:
1. Welke ervaring is er onder Nederlandse haptotherapeuten in het behandelen van patiënten met kanker?
2. Wat zijn de redenen van komst van patiënten met kanker die de hulp van een haptotherapeut zoeken?
3. Wat zijn de ervaringen van mensen met kanker en van haptotherapeuten: welke effecten nemen zij waar? Wat zijn in hun ogen de effecten? Welke interventies en elementen in de behandeling zien zij als essentieel?
4. Wat zijn de effecten van haptotherapie op een aantal uitkomstmaten die uit de derde subvraag gedestilleerd kunnen worden?
Methode
Subvraag 1 en 2: een survey onder haptotherapeuten (voltooid; artikel gepubliceerd; https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2021.101352)
Subvraag 3: kwalitatief onderzoek in de vorm van enkele participerende observaties, gevolgd door diepte-interviews
Subvraag 4: meervoudig N=1 design
(Klinische) relevantie
In de huidige (psychologische en psychosociale) zorg voor mensen met kanker worden de impact en de psychologische consequenties van de lichamelijke schade als gevolg van kanker en/of de behandeling daarvan vaak grotendeels over het hoofd gezien. Haptotherapie heeft de potentie om dit hiaat te overbruggen: doordat de behandeling zich richt op de integratie van lichamelijkheid, rede en gevoelens, wordt de invloed van lichamelijke schade op de coping en psychologische verwerking door de patiënt vanaf de start meegenomen in de behandeling. Wetenschappelijke onderbouwing en evidence kunnen een belangrijke volgende stap betekenen voor de discipline als zodanig en daarmee vooral ook voor patiënten met kanker.
Translatie/ implementatie
Komen tot een op wetenschappelijke inzichten onderbouwde consensus onder haptotherapeuten over de essentiële elementen in de opbouw van een haptotherapeutische behandeling van patiënten met kanker.
Deze informatie in eerste instantie binnen de eigen beroepsgroep verspreiden door middel van schriftelijke informatie en geaccrediteerde nascholingen. Vervolgens ook informatieverspreiding buiten de eigen beroepsgroep, bijvoorbeeld bij huisartsen, op oncologische afdelingen in ziekenhuizen, en met behulp van (sociale) media.
Publicaties
van Swaay et al. (2021). Haptotherapy for patients with cancer; experience of haptotherapists and reasons for consultation: A survey among haptotherapists. Complementary therapies in Clinical Practice, 43, 101352. doi:10.1016/j.ctcp.2021.101352