Mindfulness-Based Stress Reductie voor patiënten met longkanker en hun partners: een gerandomiseerde gecontroleerde trial

<-- Home Kennishub

Introductie

Longkanker is de nummer één doodsoorzaak door kanker wereldwijd. Longkankerpatiënten rapporteren vaker psychische klachten dan patiënten met andere vormen van kanker. Ook partners hebben vaak last van psychische problemen. Er is weinig bekend over hoe deze psychische klachten verlicht kunnen worden. Mindefulness­Based Stress Reductie (MBSR) lijkt een veelbelovende interventie voor kankerpatiënten. Mind­fulness wordt gedefinieerd als met niet­oordelende aandacht aanwezig te zijn in het huidige moment. In de 8­wekelijkse MBSR groepstraining leren deelnemers mindfulness beoefenen. Door de aandacht telkens weer naar het huidige moment te brengen, leren deel­nemers geleidelijk om disfunctionele gedachten los te laten en de emoties en lichamelijke sensaties van het huidige moment te ervaren. Een meta­analyse concludeerde dat MBSR effectief is in het reduceren van angst­ en depressieklachten bij kankerpatiënten. De generalisatie van deze resultaten is echter beperkt omdat het merendeel van de deelnemers vrouwen met borstkanker waren en slechts één onderzoek partners heeft betrokken in de training.

Doel studie

In deze gerandomiseerde gecontroleerde trial hebben we onderzocht of MBSR, vergeleken met de gebruikelijke zorg, effectief is in het verminderen van psychische klachten bij patiënten met longkanker en hun partners.

Vraagstelling/ hypotheses

Vergeleken met de gebruikelijke zorg conditie, verwachten we dat patiënten en partners in de MBSR conditie zullen verbeteren op psychische klachten, kwaliteit van leven, mantelzorg belasting en relatie kwaliteit. Bovendien verwachten we dat mindfulness vaardigheden, zelfcompassie, mate van rumineren en de mate van mindfulness be­oefening deze effecten zullen mediëren.

(Klinische) relevantie

Uit onze pilot studie blijkt dat het volgen van een MBSR training haalbaar en acceptabel is voor patiënten met long­kanker en hun partners. Door middel van deze gerandomiseerde gecontroleerde trial willen we onderzoeken of MBSR ook effectief is in het verlichten van hun psychische klachten. Indien dit zo blijkt te zijn, zal MBSR een van de weinig beschikbare psychosociale programma’s zijn voor patiënten met longkanker en hun partners.

Translatie/ implementatie

We hopen door middel van dit onderzoek MBSR aan patiënten met longkanker en hun partners te kunnen aanbieden.
Publicaties
  • Schellekens, M.P.J., van den Hurk, D.G.M., Jansen, E.T.M., van der Lee, M.L., Prins, J.B., van der Drift, M.A., & Speckens, A.E.M. (2020). Perspectives of bereaved partners of lung cancer patients on the role of mindfulness in dying and grieving: a qualitative study. Palliative Medicine, 35(1), 200-208. - publicatie openen
  • Schellekens, M.P.J., van den Hurk, D.G.M., Prins, J.B., Molema, J., Dekhuijzen, R., van der Drift, M.A., & Speckens, A.E.M. (2017). Mindfulness-Based Stress Reduction in addition to care as usual for patients with lung cancer and/or their partners: A multi-centre randomized controlled trial. Psycho-Oncology, 26(12), 2118-2126. - publicatie openen
  • Schellekens, M.P.J., Karremans, J.C., van den Hurk, D.G.M., van der Drift, M.A., Molema, J., Prins, J.B., & Speckens, A.E.M. (2016). Are mindfulness and self-compassion related to psychological distress and communication in couples facing lung cancer? A dyadic approach. Mindfulness, 8(2), 325-336. - publicatie openen
  • Van den Hurk, D.G.M., Schellekens, M.P.J., Molema, J., Speckens, A.E.M., & van der Drift, M.A. (2015). Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) for patients with lung cancer and their partners: Results of a mixed-method pilot study. Palliative Medicine, 29(7), 652-660. - publicatie openen
  • Schellekens, M.P.J., van den Hurk, D.G.M., Prins, J.B., Molema, J., Donders, A.R.T., Woertman, W.H., van der Drift, M.A., & Speckens, A.E.M. (2014). Study protocol of a randomized controlled trial comparing Mindfulness-Based Stress Reduction with treatment as usual in reducing psychological distress in patients with lung cancer and their partners: The MILON study. BMC Cancer, 14(3). - publicatie openen