STEP-studie: Kosteneffectiviteit van een stepped care programma bij patiënten met angst en/of depressie na behandeling voor hoofd-halskanker of longkanker
Jaarlijks wordt er in Nederland bij meer dan 10.000 patiënten longkanker of hoofd-halskanker gediagnosticeerd, van wie een deel na behandeling te kampen heeft met comorbide
angst of depressie. Hoewel er bewijs is dat psychosociale hulp aan kankerpatiënten effectief is, worden in studies patiënten met een lage overlevingskans (longkanker) of met weinig voorkomende tumortypen (hoofd-halskanker) vaak buiten beschouwing gelaten. In de praktijk wordt verwijzing naar psychosociale zorg vaak belemmerd door onvoldoende adequate screeningsinstrumenten in oncologische settings, en doordat de organisatie van psychosociale zorg niet past bij de wensen van de patiënten. Een stepped care model heeft de potentie om de doeltreffendheid van psychosociale zorg in een oncologische setting te verbeteren.
Doel studie
Het vaststellen van de kosteneffectiviteit van een stepped care model bij patiënten met psychische distress na de behandeling voor hoofd-halskanker of longkanker.
Vraagstelling/ hypotheses
Is een stepped care zorgprogramma meer (kosten)effectief vergeleken met standaard zorg om angst en depressie bij patienten met kanker te verminderen? Het stepped care model bestaat uit de volgende vier stappen waarbij patiënten alleen overstappen naar een meer intensieve vorm van zorg als dat nodig is: 1) Watchful waiting, 2) Zelfhulp via Internet, 3) Problem Solving Therapy door een verpleegkundige, 4) Intensievere psychotherapie en/of medicatie.
(Klinische) relevantie
Het project zal inzicht geven in de kosteneffectiviteit van een stepped care zorgprogramma inclusief watchful waiting, begeleide zelfhulp via internet, en face-to-face problem solving therapy bij patienten met kanker die last hebben van psychische distress.
Translatie/ implementatie
Dit stepped care model blijkt zowel effectief als kosteneffectief te zijn. Mogelijkheden worden verkend om het stepped care model te implementeren in de zorg.
Publicaties
Krebber AMH et al. Prevalence of depression in cancer patients: A meta-analysis of diagnostic interviews and self-report instruments. Psychooncology. 2014;23(2):121-30.
Krebber AM. et al. Stepped care targeting psychological distress in head and neck and lung cancer patients: a randomized clinical trial. BMC Cancer. 2012;12(1):173.
Docter AF et al. In de oncologie gespecialiseerde psycholoog voorziet in behoefte. Oncologica 2011, 4:20-23.
Verdonck-de Leeuw IM & de Haes H. Organisatie van psycho-sociale zorg bij patiënten met kanker. Kanker Breed 2011, 1:6-10.
Van Straten A et al. Psychological treatment of depressive symptoms in patients with somatic disorders: a metaanalysis. J Psychosom Res. 2010;69(1):23-32.
Verdonck-de Leeuw IM et al. Computerized prospective screening for high levels of emotional distress in head and neck cancer and referral rate to psychosocial care. Oral Oncol 2009;45(10):e129-33.
Krebber AM et al. Stepped care targeting psychological distress in head and neck cancer and lung cancer patients. Annals of Oncology 2016;27(9):1754-1760.
Jansen F et al. A review on cost-effectiveness and costutility of psychosocial care in cancer patients. Asia-Pacific Journal of Oncology Nursing 2016; 3(2):125-137
Krebber AM et al. Screening for psychological distress in follow-up care to identify head and neck cancer patients with untreated distress. Supportive care in cancer 2016;24(6):2541-8.
Verdonck-de Leeuw IM et al. Hoofdstuk 31 Stepped care voor patiënten met psychische distress na de behandeling van kanker, in het boek: Psychologische patiëntenzorg in de oncologie. Handboek voor professionals. Uitgever Koninklijke van Gorcum, 2017.
Jansen F et al. Cost-utility of a stepped-care program targeting psychological distress in patients with head and neck or lung cancer. JCO 2017;35(3):314-324.