Introductie
De problemen die men kan ervaren na behandeling van kanker betreffen onder andere het omgaan met vermoeidheid, onderhouden van relaties, terugkeer naar werk, somberheid en angst voor terugkeer van kanker en problemen bij seksualiteit. Daarnaast ervaart men problemen bij het oppakken van een gezonde leefstijl (bewegen, voeding, stoppen met roken). Een deel van de voormalige kankerpatiënten geeft aan niet te weten hoe ze met deze problemen om moeten gaan. Om hen hierbij te ondersteunen en zelfmanagement te stimuleren, is het online programma Kanker Nazorg Wijzer (KNW) ontwikkeld. De KNW moet ertoe leiden dat voormalig kankerpatiënten binnen het eerste jaar na behandeling beter leren omgaan met de gevolgen van de ziekte en een gezondere leefstijl nastreven, uiteindelijk resulterend in een betere kwaliteit van leven.
Doel studie
De KNW beoogt laagdrempelige ondersteuning te bieden aan voormalig kankerpatiënten om psychosociale problemen te verminderen en om gezonde leefstijlgedragingen te bevorderen. Door middel van advies op maat, psychoeducatie en opdrachten en het bevorderen van probleemoplossend vermogen, wordt voormalig kankerpatiënten ondersteuning geboden op voor hen relevante thema’s. Indien een deelnemer naast de informatie en adviezen uit de KNW intensiever begeleidt wil worden in zijn of haar herstel, wordt doorverwezen naar aanvullende professionele ondersteuning. Hiermee kan de KNW gebruikt worden als een startpunt in stepped care voor de psychosociale oncologie in de herstelfase van voormalige kankerpatiënten.
Vraagstelling/ hypotheses
Wat zijn de effecten na 6 en 12 maanden van de KNW op kwaliteit van leven, psychologische distress, vermoeidheid en leefstijl (bewegen, voeding, stoppen met roken)? Welke variabelen modereren of mediëren de gevonden effecten? Hoe beoordelen de gebruikers de Kanker Nazorg Wijzer en hoe wordt de KNW gebruikt? De resultaten worden medio 2016 verwacht.
(Klinische) relevantie
De ontwikkeling en evaluatie van de KNW moet leiden tot een theory- en evidence-based interventie die voormalige kankerpatiënten ondersteunt in hun herstel en hun kwaliteit van leven bevordert. Deze eHealth interventie speelt in op de behoeften van zorgverleners en het groeiend aantal voormalige patiënten door op grotere schaal persoonlijk relevant advies aan te bieden. Daarnaast zullen de onderzoeksresultaten inzicht geven in welke mensen een verhoogd risico hebben voor het ontwikkelen van psychosociale en leefstijlproblemen tijdens hun leven na kanker. De KNW beoogt deze patiënten in een vroeg stadium te ondersteunen door advies op maat en het bevorderen van hun zelfmanagementvaardigheden.
Translatie/ implementatie
De KNW wordt gezien als een aanvulling van de bestaande zorg, bijvoorbeeld als startpunt in stepped care bij herstel na kanker. De interventie sluit aan bij de richtlijn Herstel na Kanker van het IKNL. Na evaluatie worden aanpassingen doorgevoerd en vervolgstappen ondernomen om de KNW grootschalig te implementeren. Hierbij zal samenwerking worden gezocht met relevante aan oncologie gerelateerde
gezondheidsorganisaties in de praktijk.
Publicaties
Willems, R.A., Bolman, C.A.W., Mesters, I., Kanera, I.M., Beaulen,
A.A.J.M., Lechner, L. (2016). Short-term effectiveness of a
web-based tailored intervention for cancer survivors on
quality of life, anxiety, depression, and fatigue: Randomized
8.4
Controlled Trial Psycho-Oncology. DOI: 10.1002/pon.4113 Willems, R.A., Bolman, C.A.W., Mesters, I., Kanera, I.M., Beaulen,
A.A.J.M., Lechner, L. (2016). Cancer survivors in the first year
after treatment: the prevalence and correlates of unmet needs
in different domains. Psycho-Oncology. 25:51-57, doi:10.1002/
pon.3870 Kanera, I.M., Bolman, C.A.W. Mesters, I., Willems, R.A., Beaulen,
A.A.J.M., Lechner, L. (2016). Prevalence and correlates of healthy
lifestyle behaviors among early cancer survivors. BMC Cancer.
16:4 DOI 10.1186/ Kanera, I.M., Bolman, C.A.W., Willems, R.A., Mesters, I., Lechner, L.
(2016). Lifestyle-related effects of the web-based Kanker Nazorg
Wijzer(Cancer Aftercare Guide) intervention for cancer survivors: a randomized controlled trial. Journal of Cancer Survivorship. DOI 10.1007/s11764-016-0535-6.