The sword of Damocles. Managing fear of cancer recurrence with the SWORD-Intervention

<-- Home Kennishub

‘A person never really gets over cancer; it’s a sword of Damocles that continues to hang over me and my family for the rest of my life.’ (citaat patient)

image

Introductie

Angst voor terugkeer van kanker is een normale angst voor patiënten met kanker. Het lichaam heeft hen eerder onverwacht in de steek gelaten en er gaat tijd over heen voordat men er weer op durft te vertrouwen dat normale lichamelijke veranderingen onschuldig kunnen zijn. Angst voor terugkeer van kanker kan constructief zijn, het houdt de patiënt alert op mogelijke symptomen en motiveert bijvoorbeeld om onder medische controle te blijven of om gezonder te leven. Wanneer de angst zeer groot of langdurig aanwezig is en beperkingen geeft in het dagelijks leven, dan is deze angst niet langer meer functioneel. Deze verhoogde angst voor terugkeer van de ziekte komt voor ruim bij één op de drie patiënten.

Doel studie

In de SWORD-studie is de doelmatigheid van de SWORD-interventie onderzocht: een blended care behandeling gericht op het beter hanteerbaar maken van angst voor terugkeer van kanker. In een gerandomiseerd onderzoek onder 88 patiënten met borst- darm- of prostaatkanker hebben 45 patiënten de behandeling aangeboden gekregen en vormde 43 patiënten de controlegroep (reguliere zorg). De eerste resultaten van deze trial (effectstudie) zijn reeds gepubliceerd in Journal of Clinical Oncology (zie relevante publicaties). Op dit moment wordt het 6 en 12 maanden follow-up effect en de kosteneffectiviteit van de SWORD-interventie onderzocht in een follow-up studie.

Vraagstelling/ hypotheses

Is de SWORD-interventie een (kosten)effectieve behandeling voor patiënten met kanker die, na het afronden van curatieve behandeling, verhoogd scoren op angst voor terugkeer van kanker?

(Klinische) relevantie

Met de SWORD studie komt een evidence-based behandeling voor verhoogde angst voor terugkeer van kanker beschikbaar.

Translatie/ implementatie

Landelijke implementatie van de SWORD-interventie binnen ziekenhuizen en IPSO-instellingen.
Publicaties
  • Van de Wal MA et al. (2015). Study protocol of the SWORD-study: a randomised controlled trial comparing combined online and face-to-face cognitive behaviour therapy versus treatment as usual in managing fear of cancer recurrence. BMC Psychology 3:12.
  • Van de Wal MA et al. (2017). Efficacy of Blended Cognitive Behavior Therapy for High Fear of Recurrence in Breast, Prostate, and Colorectal Cancer Survivors: The SWORD Study, a Randomized Controlled Trial. Journal of Clinical Oncology 35(19):2173-2183.
  • van de Wal et al. (2018). Cognitive Behavior Therapy for Fear of Cancer Recurrence: A Case Study. J Clin Psychol Med Settings 25(4):390-407. - publicatie openen