Deze psychosociale interventie is specifiek gericht op angst voor terugkeer van kanker en heeft als doel om patiënten die hoog angstig zijn na de behandeling van kanker te leren op een andere manier met de angst om te gaan zodat deze in het dagelijks leven minder overheersend aanwezig is en beter beheersbaar.


Beschrijving interventie

Verder Leven met Angst is een individuele psychologische interventie gebaseerd op de cognitieve gedragstherapie. De behandeling (blended-care) bestaat uit 8 contactmomenten met een psycholoog waarvan 5 reguliere face to face sessie en 3 kortere sessies via internet (‘e-consult’) of per telefoon. Daarnaast krijgen deelnemers toegang tot een online omgeving (of papieren werkboek) waarin actief wordt geoefend met wat in de sessie aan bod is gekomen. De patiënt leert zo actief om zelf grip te krijgen op de angst, zorgen en onrust (copingvaardigheden) en uitdagende situaties in de toekomst beter het hoofd te bieden. Tijdens de behandeling zal een persoonlijk 'angstmodel' worden opgesteld met 1) contextuele factoren (persoonlijke eigenschappen, medisch traject en eerdere levensgebeurtenissen) 2) triggers van angst (intern en extern), 3) niet-helpende gedachten en gedrag en 4) gevolgen hiervan op de korte en lange termijn. Naar aanleiding van dit model zullen persoonlijke doelen worden opgesteld die het aanknopingspunt van de behandeling vormen. Onderwerpen en technieken die tijdens de behandeling aan bod komen zijn o.a. - Psycho-educatie - Cognitieve herstructurering (niet-helpende gedachten identificeren en ombuigen naar meer helpende gedachten) - Gedragsexperimenten (exposure- en responsepreventie, doorbreken van vermijdende coping) - Ontspanning en mindfulness - Identificeren van waardes en krachtbronnen - Toekomstplannen en Terugvalpreventie. Daarnaast zijn er op de online omgeving bij elk onderwerp lotgenoten video's te vinden die (h)erkenning en steun bieden.

Wetenschappelijke evidentie

Ja, zie onderstaande publicatie(s)


Verder Leven met Angst bleek in het SWORD onderzoek effectiever in het verminderen van angst dan de controle conditie (standaard zorg). Dit effect bleef bestaan tot 15 maanden na de behandeling. Daarnaast was de behandeling kosten-effectief. In het lopende vervolg onderzoek FORwards wordt Verder Leven met Angst aangeboden als standaard zorg voor angst voor terugkeer van kanker in drie instellingen in Nederland. Hierbij wordt geevalueerd hoe goed de behandeling past bij de daadwerkelijke psycho-oncologische praktijk. Met deze informatie hopen we toe te werken naar toekomstige implementatie.
Publicaties
  • van de Wal et al. (2018). Cognitive Behavior Therapy for Fear of Cancer Recurrence: A Case Study. J Clin Psychol Med Settings 25(4):390-407. - publicatie openen