Introductie
Uit onderzoek blijkt dat angst voor terugkeer van kanker een van de meest voorkomende problemen is die patiënten na de behandeling rapporteren. De mogelijkheid dat de kanker terugkomt kan voor overlevers voelen als een zwaard van Damocles dat boven hun hoofd hangt. Hoewel deze angst een normale reactie is op de confrontatie met een levensbedreigende ziekte hebben sommige patiënten zoveel angst dat het hen belemmert in het dagelijks leven. In de afgelopen jaren is voor deze patiënten in het Radboudumc de Verder Leven met Angst behandeling (onderzoeksnaam SWORD) ontwikkeld. Dit is een blended cognitieve gedragstherapie die deels middels face-to-face contact met een therapeut en deels via een online platform wordt aangeboden (zie de kennishub pagina van de Verder Leven met Angst interventie voor meer informatie). In een gerandomiseerde trial is gebleken dat SWORD angst voor terugkeer van kanker duidelijk vermindert bij patiënten met borst- darm- en prostaatkanker en tevens kosten-effectief is. De volgende stap is het aanbieden van SWORD aan meerdere doelgroepen in de reguliere psycho-oncologische praktijk. De transitie van onderzoek naar praktijk is echter een veelvoorkomend probleem bij het implementeren van evidence-based behandelingen. Om deze reden is het belangrijk om, voordat implementatie plaatsvindt, de werkzaamheid en haalbaarheid van SWORD in de dagelijkse praktijk te onderzoeken.
Doel studie
Het doel van FORwards is om de effectiviteit en haalbaarheid van SWORD te onderzoeken wanneer deze wordt aangeboden als standaard zorg voor angst voor terugkeer van kanker in de dagelijkse praktijk in drie instellingen.
Vraagstelling/ hypotheses
1. Wat zijn belemmerende en bevorderende factoren voor implementatie van SWORD in de dagelijkse psycho-oncologische praktijk? 2. Hoe moet SWORD worden aangepast zodat het aansluit op patiënten met verschillende kankertypen en verschillende instellingen? 3. Wat is de effectiviteit en haalbaarheid van SWORD wanneer deze wordt toegepast in de dagelijkse praktijk in drie instellingen? 4. Wat is de screeningscapaciteit van de Lastmeter voor het detecteren van hoge ATK?
Methode
Deelproject 1 betreft een kwalitatieve interviewstudie waarbij belemmerende en bevorderende factoren voor implementatie van SWORD in kaart worden gebracht. Tevens zal SWORD middens het ADAPT-ITT model worden aangepast zodat het geschikt wordt voor een bredere doelgroep (meerdere kankertypes) en andere instellingen. Deelproject 2 betreft een onderzoek naar de haalbaarheid, acceptatie en effectiviteit van SWORD wanneer deze wordt toegepast in de dagelijkse psycho-oncologische praktijk. Hiervoor worden kwantitatieve en kwalitatieve methoden gebruikt. Deelproject 3 heeft als doel het valideren van de Lastmeter als screeningsinstrument voor het detecteren van hoge angst voor terugkeer van kanker. De lastmeter is mogelijk een haalbaar alternatief voor het toevoegen van een specifieke vragenlijst voor angst voor terugkeer aan medische follow-up consulten.
(Klinische) relevantie
Hoge angst voor terugkeer van kanker patiënten hinderen om toekomstplannen te maken en is geassocieerd met een lagere kwaliteit van leven. Het aanbieden van een gerichte behandeling kan patiënten helpen om de invloed hiervan op het dagelijks leven te verminderen met een hogere kwaliteit van leven als gevolg.
De inzichten die in het huidige project worden opgedaan kunnen tevens waardevol zijn bij het implementeren van andere psycho-oncologische interventies in Nederland.
Translatie/ implementatie
Het doel van de FORwards studie is om een brug te slaan tussen het toetsen van SWORD in een wetenschappelijke setting en het toepassen van SWORD in de dagelijkse praktijk. Door deze praktijk systematisch in kaart te brengen verwachten we een goede basis te leggen voor eventuele toekomstige implementatie van SWORD in meerdere instellingen in Nederland.
