Oncokompas: eHealth ondersteuning voor zelfmanagement en oncologische nazorg

Introductie

Fysieke en psychische klachten na kanker kunnen een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven van patiënten, een belemmering vormen bij de terugkeer naar werk en tot een hogere zorgconsumptie leiden. Het is van belang om deze klachten in een vroeg stadium te signaleren en adequate nazorg te bieden, bijvoorbeeld met het Oncokompas. In het Oncokompas wordt gebruik gemaakt van patiënt-gerapporteerde uitkomst maten (PROM’s) om kwaliteit van leven in kaart te brengen. Op basis van beslissingsalgoritmes en een ingebouwde verwijsgids krijgen patiënten voorlichting en adviezen op maat. Indien nodig wordt de patiënt verwezen naar begeleide zelfzorg (in het geval van milde problematiek) of professionele zorgverlening (in het geval van ernstige problematiek).

Doel studie

Deelproject 1 richt zich op meetprecisie en doorontwikkeling van het Oncokompas en kent drie doelstellingen. Doelstelling 1: onderzoek naar verdere meetprecisie en het inkorten van vragenlijsten (PROM’s). Doelstelling 2: een externe “review” van de beslissingsalgoritmes in het Oncokompas2.0. Doelstelling 3: het door ontwikkelen van het Oncokompas. Deelproject 2 betreft onderzoek naar effectiviteit en implementatie middels het RE-AIM model. Het RE-AIM model is ontworpen om de impact te verhogen van innovaties voortvloeiend uit wetenschappelijk onderzoek en een soepele en snelle vertaling te maken naar de praktijk, waarbij de kwaliteit van de innovatie gewaarborgd blijft.

Vraagstelling/ hypotheses

Het Oncokompas is ontwikkeld binnen een participatieve ontwikkelcyclus. Naar verwachting heeft dit een positief effect op de uptake en effectiviteit. Middels een RCT, zal gekeken worden naar de Effectiviteit van deelname op eigeneffectiviteit en patient empowerment en naar het gebruik van begeleidende zorg en de kosten. Parallel wordt gekeken naar Reach (het bereik), Adoption (intentie om met Oncokompas te werken), Implementation (juiste gebruik van Oncokompas), Maintenance (behoud van effecten op individueel en organisatie niveau).

(Klinische) relevantie

Het Oncokompas zal patiënten kunnen ondersteunen in het vinden van de meest optimale nazorg en zal de kankerzorg in zijn geheel kunnen ontlasten. Er wordt meer inzicht verkregen in de behoeften van patiënten aan ondersteuning, minimale interventiestrategieën, zelfhulpprogramma’s en professionele zorgverleners. Ook kunnen determinanten van nazorg bij kanker en het succes van een interventie, zoals socio-demografische variabelen, klinische parameters, comorbiditeit en copingstrategieën in kaart worden gebracht.

Translatie/ implementatie

In 2015-2016 vond een implementatieproject plaats naar de eerste uitrol van het Oncokompas2.0 in ruim 20 ziekenhuizen in Nederland. Ook vond een pilot plaats specifiek gericht op de borstkankermodule van het Oncokompas2.0 in de regio Amsterdam. Oncokompas wordt momenteel als structureel onderdeel van de verzekerde zorg aangeboden aan alle patiënten met kanker die in opzet curatief behandeld zijn of (gaan) worden. Parallel daaraan wordt een RCT uitgevoerd naar de (kosten)effectiviteit en worden Reach, Adoptie, Implementatie, en Maintenance onderzocht.

---

Publicaties

Duman-Lubberding S et al. Feasibility of an eHealth application “OncoKompas” to improve personalized survivorship cancer care. Support Care Cancer. 2016 May;24(5):2163-71.

van der Hout, A et al. Efficacy, cost-utility and reach of an eHealth self-management application ‘Oncokompas’ that helps cancer survivors to obtain optimal supportive care: study protocol for a randomised controlled trial. Trials. 2017 May 22;18(1):228