Introductie
Het krijgen en overleven van kanker leidt vaak tot psychosociale (bijv. angst, depressie, omgang met naasten) en fysieke (bijv. pijn, vermoeidheid, misselijkheid) problemen die verminderd kunnen worden door ondersteunende zorg zoals fysiotherapie, psycho-educatie en dieetadvies. Ondanks dat het belang en effect van ondersteunende zorg is aangetoond in meerdere studies, wordt in de klinische praktijk niet systematisch gemonitord of en welke behoeften aan ondersteunende zorg er bestaan onder patiënten. Dit verschijnsel leidt vaak tot onbeantwoorde zorgbehoeften die een succesvol herstel kunnen belemmeren of vertragen. Patient navigation is een veelbelovende manier waarop behoeften aan ondersteunende
zorg op een tijdige en systematische wijze in kaart kunnen worden gebracht. Hoewel patient navigation langzaam terrein wint in het oncologisch zorgtraject, is niet helemaal duidelijk of en welk effect deze heeft op gezondheid-gerelateerde
uitkomsten zoals kwaliteit van leven, zorgconsumptie en tevredenheid. Daarnaast moet ook worden bepaald hoe patient navigation moet worden ingericht om kosteneffectief te zijn.
Doel studie
In deze studie wordt onderzocht wat het effect is van patient navigation op factoren als kwaliteit van leven, zorgconsumptie, zelfmanagement, tevredenheid met de ontvangen zorg en kosteneffectiviteit. Dit doel zal gerealiseerd worden op basis van een randomised controlled trial met minimaal 120 patiënten van het NKI-AVL. Tijdens de trial zal bij de helft van de deelnemers op drie momenten (voor, tijdens en na de behandeling) in een gesprek met de ‘navigator’ worden bepaald of en welke behoeften aan ondersteunende zorg ze hebben. De overige deelnemers zullen een
regulier zorgtraject aangeboden krijgen.
Vraagstelling/ hypotheses
De verwachting is dat op korte termijn patient navigation zal leiden tot een betere kwaliteit van leven, een hogere patiënt-tevredenheid, meer zelfmanagement en een lagere zorgconsumptie. Door het verkorten van het zorgtraject en daarmee het vergroten van de arbeidsproductiviteit wordt tevens verwacht dat op lange termijn patient navigation zal leiden tot een verlaging van de kosten voor oncologische zorg.
(Klinische) relevantie
Ondanks dat het bieden van ondersteunende zorg wordt aanbevolen in meerdere richtlijnen voor oncologische zorg, maakt deze geen vast onderdeel uit van het behandel traject. Patient navigation kan hier verandering in brengen, door tijdig en regelmatig te monitoren of patiënten behoefte hebben aan ondersteunende zorg. Door te bepalen of en wanneer patient navigation een toevoeging is op het reguliere zorgtraject, draagt deze studie bij aan een efficiënte implementatie van patient navigation in de praktijk.
Translatie/ implementatie
De haalbaarheid van patient navigation is aangetoond in een recente pilot studie binnen het AVL. Tijdens de pilot studie ontvingen borstkanker- en melanoompatiënten drie consulten waarin een oncologieverpleegkundige, die beschikt over specifieke vaardigheden en competenties op gebied van ondersteunende kankerzorg, vaststelde welke behoeften aan ondersteunende zorg een rol speelden voor de patiënt. De huidige studie bepaalt de relevantie van patient navigation in een dergelijke vorm en stelt vast of een ziekenhuis-brede implementatie gewenst is.
