Bewogen Bewegen (Dans! met F|Fort en Scapino)

In 2019 heeft Floor van Liemt de F|Fort Foundation opgericht. Floor was twintig toen ze eind 2017 de diagnose uitgezaaide longkanker kreeg. De verwachting was aanvankelijk dat ze nog maar enkele weken te leven had, maar dankzij doelgerichte therapie werden het vier jaren. Vier intense, levensechte jaren waarin zij aan den lijve ondervond hoe ingewikkeld het is om op jongvolwassen leeftijd deze alles ondermijnende ziekte te krijgen. Met F|Fort wilde zij de jongvolwassen kankerpatiënt (AYA) op de kaart zetten, aandacht vragen voor hun leeftijdgerelateerde issues zoals de kans op onvruchtbaarheid, dating met gehavend lijf en het in de lucht houden van een haperende carrière. Maar ook troost en erkenning bieden aan jonge lotgenoten, laten zien dat je naast je ziekte nog altijd je eigen zelf bent, met dromen en verwachtingen die de moeite van het leven waard zijn. Kunst voor kracht werd het motto van haar foundation, het onzegbare verbeelden de inzet. Met kunstfotografieboek De Gemene Deler, dat gratis wordt verstrekt aan AYA’s en zorgverleners in de AYA-zorg, heeft Floor in de zomer van 2021 zelf nog het visitekaartje van de F|Fort foundation afgegeven. Inmiddels hebben bijna 4000 boeken een AYA of zorgverlener gevonden en belangrijke AYA-verhalen doorverteld.

Floor wilde ontzettend graag dat er ook een dansproject zou komen, omdat zij geloofde dat dans helpt om vertrouwen in het door kanker en behandeling aangetaste lijf te herstellen. Voor haar derde kunstproject is de F|Fort Foundation daarom een samenwerking aangegaan met Scapino Ballet Rotterdam en de voormalige Scapino dansers Annemarie Labinjo-Van der Meulen en Brynis Ragna Brynjolfsdottir. In de periode september 2023 tot en met februari 2024 hebben op uitnodiging van F|Fort 17 AYA’s in de leeftijd van 22 tot en met 37 jaar, ieder met verschillende diagnoses en perspectieven, deelgenomen aan 13 workshops onder leiding van Annemarie en Bryndis. Geïnspireerd op het repertoire van Scapino hebben deze dansers in een co-creatief proces gewerkt aan een unieke, eigen voorstelling, die op 10 februari 2024 voor een publiek van familie en vrienden werd opgevoerd in het Wennekerpand in Schiedam. Laat me weer dansen! vertelt wat het betekent om het leven als jongvolwassene met en na kanker op te pakken en opnieuw vorm te geven. Ook laat die de grote kracht van lotgenotencontact zien. Daarna is de voorstelling geprogrammeerd op het Schrittmacher Festival in Heerlen (maart 204) en voor de Nederlandse Dansdagen in Maastricht in oktober 2024. Een optreden tijdens de Nederlandse Oncologiedagen in november 2024 vormt de afsluiting van het dansproject.

afbeelding: fotograaf Martijn Kappers

Nienke Elenbaas en Barbara Jonckheer hebben het proces van de dansers in opdracht van F|Fort vastgelegd in de korte documentaire ‘Bewogen Bewegen’, die op 20 juni 2024 in LantarenVenster in Rotterdam in première is gegaan. De documentaire neemt de kijker mee vanaf het moment van de eerste kennismaking in de grote studio van Scapino tot aan de uitvoering in februari 2024. Binnen het verhaal van de groep dansers en hun bevlogen docenten werden 3 dansers ook buiten de workshops om gevolgd. Duidelijk wordt hoeveel dansen – op muziek het lijf in beweging zetten – oplevert als het gaat om verwerking van het trauma dat diagnose en behandeling teweegbrengen. Deze documentaire, die in het najaar van 2024 wordt ingezonden voor diverse documentairefestivals, zal worden ingezet in de opleiding van AYA-zorgverleners en op aanvraag te zien zijn tijdens bijeenkomsten voor AYA’s en naasten.

Wat de effecten van dans op het welzijn van jongvolwassen kankerpatiënten zijn hebben ondergetekende en projectleider Annemarie Labinjo in kaart gebracht in een pilot-studie. Voor deze studie zijn 13 van de 17 dansers geïnterviewd na afloop van het project. Zonder uitzondering verklaarden zij dat dans heeft bijgedragen aan de verbetering van hun mentale welzijn. Bewegen zet letterlijk – zonder praten, zonder psychotherapie – het voelen en verwerken in beweging. Dat dit bewegen kon plaatsvinden in een groep lotgenoten, voor wie een half woord genoeg was, betekende voor ieder van hen een extra helende factor.

Voor vragen over het project en/of de documentaire: stuur een mail naar alexa@ffortfoundation.nl.

Alexa Gratama, voorzitter F|Fort Foundation