De Kennishub: een actueel overzicht van onderzoek en interventies binnen de paramedische en psychosociale oncologie

Nederland kent een groot aantal onderzoekers, zorgverleners en beleidsmakers binnen de paramedische en psychosociale oncologie. Samenwerking is belangrijk, maar het kan een hele uitdaging zijn om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen in onderzoek en praktijk. De Kennishub van de NVPO biedt hiervoor uitkomst, middels een actueel overzicht van onderzoeken en interventies in een toegankelijke online database.

Van jaarindex tot Kennishub
De NVPO zet zich in voor de ontwikkeling en bevordering van kennis met betrekking tot de psychosociale oncologie (PSO) en heeft als doel om ontwikkelingen op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en psychosociale oncologische zorg in Nederland toegankelijk en inzichtelijk te maken. Vóór de introductie van de NVPO-jaarindexen (2014, 2017) ontbrak er een toegankelijk overzicht van het (lopend) PSO-onderzoek in Nederland. In 2019 tijdens het NVPO-congres, is de Kennishub gelanceerd als de digitale vervanger van de NVPO-jaarindexen. De Kennishub is net als de jaarindexen ontwikkeld door de werkgroep Wetenschappelijk Onderzoek van de NVPO. Het is een handig overzicht van lopend en afgerond onderzoek, waardoor samenwerking kan worden geïnitieerd en onderbelichte thema’s binnen de psychosociale oncologie worden geïdentificeerd. Deze kennis draagt bij aan verbetering van de aansluiting tussen wetenschappelijk onderzoek, beleid en de klinische praktijk.

Barbara Wollersheim, die de PROSPEC-studie heeft gedeeld via de Kennishub: ‘Het is heel belangrijk om je onderzoeksproject en kennis de delen met anderen. Daarmee weten anderen wat er gaande is in het onderzoeksveld en dat zorgt uiteindelijk ook voor meer inspiratie. We willen graag ons steentje bijdragen aan het verbeteren van de oncologische zorg en dit gaat het beste door kennis te delen en samen te werken. Hiervoor is de Kennishub een mooi platform.’

Vernieuwingen Kennishub
In 2021 is de Kennishub vernieuwd. Zo biedt de Kennishub, naast onderzoeken, nu ook een overzicht van lopende en afgeronde (evidence-based) interventies in de paramedische en psychosociale oncologie. Denk bijvoorbeeld aan de module ‘Op adem na borstkanker’, de gedragstherapeutische interventie ‘Verder Leven met Angst’ en ‘de Gesprekswijzer voor patiënten met ongeneeslijke kanker’. Daarmee bouwt de Kennishub voort op de interventies die eerder zijn verschenen in het rapport ‘Interventies in de Psychosociale Oncologische Zorg (2015)’ van de NVPO. Deze vernieuwing is een belangrijke stap in het verbinden van onderzoek en praktijk. Hierdoor is het ook makkelijker om hiaten in kennis en zorg te ontdekken. Denk bijvoorbeeld aan evidence-based interventies die op de plank blijven liggen, of interventies die al wel worden toegepast in de praktijk maar waarbij wetenschappelijke evidentie ontbreekt.  

Een tweede vernieuwing is dat, in samenspraak met de Taskforce Cancer Survivorship Care, ook onderzoeken in de Kennishub worden opgenomen die zich richten op de late medische gevolgen van kanker. Daarmee is de Kennishub een belangrijke bron voor het actualiseren en continueren van de Kennisagenda Kanker & Leven (2020) van de Taskforce Cancer Survivorship Care. In de Kennisagenda wordt, op basis van kennishiaten op het gebied van late (medische) effecten, psychosociale en fysieke effecten, werk en werkhervatting en organisatie van zorg, weergegeven hoe deze kennishiaten met wetenschappelijk onderzoek in te vullen.

Tot slot zijn binnen de Kennishub de mogelijkheden voor zoeken uitgebreid. Zo kan nu bijvoorbeeld ook gezocht worden op tumorsoort, ziektefase en vorm van interventie.

Wanneer gebruik je de Kennishub?
De Kennishub is gratis toegankelijk via de website van de NVPO (https://nvpo.nl/kennishub/) en bedoeld voor alle professionals die betrokken zijn bij de paramedische en psychosociale oncologie in Nederland: onderzoekers, zorgverleners en beleidsmakers. Als onderzoeker is het essentieel om op de hoogte te zijn van bestaand onderzoek in het werkveld. Raadpleeg de Kennishub ook wanneer je een nieuw onderzoek wilt starten, zodat je kunt aansluiten bij het bestaande onderzoek en interventieaanbod, inzicht krijgt in kennishiaten en voorkomt dat je onderzoek te veel overlapt met andere projecten. Natuurlijk wil je ook op de hoogte zijn van andere onderzoekers, die zich bezig houden met jouw onderzoeksthema. Als zorgverlener kan het een hele opgave zijn om op de hoogte te blijven van onderzoek. Met de Kennishub krijg je een toegankelijk overzicht, dat door het toepassen van filters en zoekmogelijkheden is af te stemmen op jouw interesse. De Kennishub geeft je inzicht in welke interventies beschikbaar zijn voor de praktijk, wat de evidentie is van de werkzaamheid van interventies en met wie je contact kunt zoeken wanneer je meer over een interventie wilt weten. Voor beleidsmedewerkers biedt de Kennishub een actueel overzicht van onderzoeken en interventies, wat waardevol kan zijn bij het uitstippelen van beleid.

Yvonne Luigjes, die de BLANKET studie heeft gedeeld via de kennishub: ‘Begin 2019 kreeg ik een mail van Esther, een beginnende promovenda, die net als ik onderzoek doet naar een interventie voor angst voor terugkeer van kanker. Ze had mijn onderzoek gevonden op de Kennishub. Sindsdien wisselen we kennis en ervaringen uit, wat helpt om onze gedachten te scherpen over onze bevindingen. En het is ook nog eens heel gezellig!’

Staat jouw onderzoek of interventie al in de Kennishub?
Ben je betrokken bij een onderzoek en/of interventie en staat deze nog niet in de Kennishub? Wil je je expertise graag delen met andere onderzoekers, zorgprofessionals of beleidsmedewerkers binnen de paramedische en psychosociale oncologie? Meld je onderzoek en/of interventie dan aan via: https://nvpo.nl/kennishub-submit. We zien je inzending graag tegemoet!

NOOT
De Kennishub is ontwikkeld door de werkgroep Wetenschappelijk Onderzoek van de NVPO in samenwerking met LMDW Products en bouwt voort op de eerder verschenen NVPO Jaarindexen (2014, 2015, 2016, 2017) en het rapport Interventies in de psychosociale oncologische zorg (2015). De vernieuwing van de Kennishub is mogelijk gemaakt door Stichting VIOZ.